Bez witamin i niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych, układ immunologiczny oraz mózg dziecka nie jest w stanie odpowiednio funkcjonować. Jeśli więc mamy w domu niejadka lub miłośnika naleśników i paróweczek, który za nic nie skusi się na brokuły czy jabłko, podstawmy mu pod nos zestaw witamin dla dzieci, aby wspomóc prawidłowy rozwój jego organizmu. To jedyny sposób, aby uzupełnić organizm malucha w witaminy, minerały i wszystkie niezbędne dla jego rozwoju pierwiastki.
Dlaczego witaminy są takie ważne dla rozwoju dziecka?
Kiedy dziecko rośnie, do prawidłowego rozwoju potrzebuje oprócz białka i węglowodanów, również nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin i składników mineralnych. To dzięki nim wiele procesów biochemicznych zachodzących w organizmie ma szansę przebiegać prawidłowo. Na przykład witamina D jest niezbędna do prawidłowego wchłaniania się wapnia, witamina B6 usprawnia funkcjonowanie układu nerwowego, a witamina A wpływa na proces widzenia. Z kolei niezbędne, nienasycone kwasy tłuszczowe typu omega-3 i omega-6 dbają o sprawniejszą pracę mózgu. Gdyby pozbawić dietę dziecka tego typu substancji odżywczych, można spowodować zaburzenia jego rozwoju i doprowadzić między innymi do dekoncentracji, kurzej ślepoty czy też znacznego spadku odporności.
Jak witaminy i kwasy Omega wspomagają rozwój dziecka?
Prawidłowy rozwój mózgu i poprawa koncentracji
Nienasycone kwasy tłuszczowe, a w szczególności kwasy omega-3 (EPA i DHA), są bardzo istotne dla rozwoju mózgu i prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego dlatego, że polepszają koncentrację dzieci. Naturalnym źródłem tego typu kwasów jest olej z ryb. Ze względu jednak na to, że spożycie ryb w Polsce jest bardzo małe, dobrym jego źródłem w diecie jest tran norweski. Zawiera on kwas DHA, który wspomaga pracę komórek nerwowych, chroni je przed degradacją i odpowiada za prawidłowe przesyłanie sygnałów w mózgu. To, że spożywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 polepsza zdolność uczenia się, potwierdza jedno z badań z udziałem dzieci. Suplementowały kwasy omega dwa razy dziennie przez 3 miesiące. Po upływie tego czasu w grupie badanych osób dało się zauważyć szereg pozytywnych zmian. Przede wszystkim, dzieci, które wzięły udział w badaniu, wyprzedziły o rok swoich rówieśników, jeśli chodzi o umiejętność czytania. Ich pismo stało się też bardziej staranne, co może świadczyć o lepszej koncentracji podczas wykonywania zajęcia. Ponadto tomografia komputerowa pokazała, że dzieci te miały wyższy wskaźnik rozwoju mózgu niż ich rówieśnicy. Te wszystkie dowody wskazują na to, że kwasy omega-3 i omega-6, których źródłem jest tran norweski, mają dobroczynny wpływ na pracę i rozwój mózgu, pozwalając lepiej wykonywać obowiązki szkolne.
Odporność
Witaminy są niezbędne do wzmocnienia układu odpornościowego dziecka. Szczególną rolę odgrywa tu witamina D, która oprócz tego, że wspomaga wchłanianie wapnia, wspiera też działania układu immunologicznego. Wzmacnia ona działania makrofagów (komórek układu odpornościowego), jak również wpływa na wytwarzanie peptydów antybakteryjnych. Dzięki niej organizm łatwiej radzi sobie z patogenami. Dlatego też, zgodnie z zaleceniami ekspertów ds. pediatrii, noworodki i niemowlęta już od pierwszych miesięcy życia powinny otrzymywać dawkę witaminy D w wysokości 400 IU/dobę. Z tym, że dzieci do 6. miesiąca życia powinny otrzymywać ją w takiej dawce bez względu na sposób karmienia, a dzieci w wieku od 6. do 12. miesiąca życia w zależności od dawki witaminy D, która przyjęta została z pokarmem. Z kolei u dzieci powyżej 1. roku życia (do ukończenia 10. roku życia) zaleca się podawanie od 600-1000 IU/dobę tej witaminy w miesiącach od października do kwietnia. Od maja do września suplementacja nie jest konieczna, jeżeli dzieci przebywają na słońcu bez kremu z filtrem przynajmniej przez 15 minut dziennie w godzinach między 10.00 a 15.00. Muszą mieć wtedy jednak odsłonięte przedramiona i podudzia. W miesiącach, kiedy wskazana jest suplementacja, warto sięgnąć po sprawdzone suplementy z zawartością witaminy D np. Vibovit bobas przeznaczony dla dzieci od 2 do 4 lat lub Vibovit – zestaw witamin dla dzieci od 4. do 7. roku życia.
W stymulowaniu układu immunologicznego bardzo dużą rolę odgrywa również witamina A (retinol). Jej niedobory są szczególnie niebezpieczne dla dzieci oraz dorastającej młodzieży, albowiem mogą prowadzić do stopniowego zaniku śledziony, grasicy, czy węzłów chłonnych. A są one niezwykle istotnymi punktami układu limfatycznego, które dbają o właściwą reakcję organizmu na patogeny. Niedobór witaminy A prowadzić może do obniżenia liczby limfocytów, osłabienia działań makrofagów, czy liczebności komórek, które prezentują antygen. Dziecko ma więc mniejsze szanse na odparcie ataku wirusów, czy bakterii, jeżeli w jego diecie zabraknie obecności tej witaminy. Jeśli rodzic ją uzupełni np. poprzez podanie tranu norweskiego czy wątróbki, maluch może łatwiej odeprzeć atak patogenów, gdyż zapewni sobie ciągłość błon śluzowych w organizmie, które zabezpieczą go przed inwazją drobnoustrojów.
Kiedy warto sięgnąć po suplementy?
Uzupełnianie witamin w diecie dziecka na własną rękę nie jest dobrym pomysłem. Zawsze trzeba skonsultować to najpierw z lekarzem lub dietetykiem. Jeśli okaże się, że dieta dziecka jest niepełnowartościowa i w związku z tym dziecko zbyt słabo przybiera na wadze, ma osłabione kości lub zęby, nie potrafi się skoncentrować na lekcjach, wtedy, oprócz korekty diety, powinno się włączyć suplementy. Pozwolą one na szybsze uzupełnienie niedoborów witamin, a tym samym szybsze przywrócenie homeostazy organizmu (równowagi). Również w momencie, gdy okaże się, że dziecko cierpi na chorobę przewlekłą np. chorobę Leśniowskiego-Crohna, która powoduje deficyty witamin w jego organizmie, można sięgnąć po zestaw witamin dla dzieci i podawać go według wskazówek specjalisty. Istnieją też pewne okresy np. okres jesienno-zimowy, kiedy zwiększona liczba infekcji powoduje konieczność dodatkowego wspomagania organizmu np. witaminą C. Wówczas również uzasadnione staje się korzystanie z dodatkowych suplementów.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
Źródła:
- W. B. Szostak, D. Szostak-Węgierek, Właściwości zdrowotne oleju z rekina, „Przegląd Lekarski” 2006, tom 63, nr 4. Dostęp online 16 listopada 2018 http://biomarine.com.pl/pliki_artykuly/ekspertyzy_naukowe_09.pdf
- https://oczymlekarze.pl/zdrowy-styl-zycia/zdrowie/2940-madre-dziecko-6-sposobow-na-stymulacje-mozgu
- J. Kozyrska, O. Januszko, A. Urbańska, B.Pietruszka, Charakterystyka stosowania suplementów i produktów wzbogaconych w witaminy i składniki mineralne u dzieci w wieku 7-12 lat, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2010, nr 4, s. 549-555. Dostęp online 16 listopada 2018 http://phie.pl/pdf/phe-2010/phe-2010-4-549.pdf
- Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – Nowelizacja 2018, praca zbiorowa, „Postępy Neonantologii” 2018, nr 24 (1), s. 1-21. Dostęp online 16 listopada 2018 http://mavipuro.pl/jourarch/PN2018001.pdf
- A.Kościej, U. Skotnicka-Graca, I. Ozga, Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2017, nr 2, s. 110-117. Dostęp online 16 listopada 2018 http://www.phie.pl/pdf/phe-2017/phe-2017-2-110.pdf