Grzybica jamy ustnej, zwana odmiennie kandydozą, stworzona jest przez grzyba Candida albicans zaliczanego do typu drożdżaków (Saccharomycetes). Powoduje on niezwykle często tzw. drożdżycę jamy ustnej, przełyku, pochwy bądź płuc u osób z osłabioną odpornością. Dolegliwość ta przylega do tzw. zakażeń oportunistycznych. W okresie jeśli system immunologiczny działa odpowiednio, drożdżaki Candida stanowiące florę fizjologiczną ok. 70% osób, nie infekują organizmu człowieka. Do chorób dochodzi natomiast wtedy, jeśli wytrzymałość zdecydowanie się obniży.
Kandydoza – symptomy
Drożdżaki w jamie ustnej najłatwiej zidentyfikować przed lustrem. Starczy, iż wystawisz język oraz dobrze sprawdzisz go przy odpowiednim świetle. Niepokój winien wzbudzić przede wszystkim biały nalot – szczególnie w bocznej części języka. Może on przypominać zsiadłe mleko bądź niewielkie włoski. Przy kandydozie w wczesnym stadium usunięcie nalotu nie winno być ciężkie. Gdy dolegliwość jest zaawansowana, będzie to wymagało większego wysiłku. Grzybicy ust nierzadko wtórują również inne symptomy. Chorzy skarżą się między innymi na metaliczny posmak na języku, palenie oraz zajady. Zdarza się, iż grzyby zajmują także gardło, czego powoduje odczucie jego wypełnienia oraz uciążliwości w połykaniu. Po zauważeniu wymienionych symptomów, powinnaś niezwłocznie udać się do specjalisty. Drożdżyca jamy ustnej może być spowodowana przez rozmaite szczepy grzybów, odmiennie działające na niektóre środki. Specjalista zatem przepisze środek oraz – po jego przebadaniu – dobierze środki, jakie szybko zadziałają na atakujące Twój język drożdżaki. Jak natomiast wygląda leczenie grzybicy?
Grzybica jamy ustnej – przyczyny
Grzybica jamy ustnej pojawia się u osób z osłabioną odpornością, również w procesie dolegliwości (np. AIDS, cukrzyca, białaczka, ziarnica złośliwa, niedokrwistość, gruźlica, dolegliwości nerek). Kandydoza jest skutkiem nieodpowiedniej diety, ponieważ drożdżaki lubią ogromne ilości węglowodanów. Nierzadko chorują na nią miłośnicy słodyczy – szczególnie jeśli zdarza się im zapomnieć o myciu zębów. Nadmiar cukrów prostych to, niestety, niejedyny dietetyczny błąd, jaki potrafi {prowadzić|wywoływać} drożdżakowe zapaleniem jamy ustnej. Gdy chcesz zapobiec nieprzyjemnemu zaburzeniu, zadbaj, żeby w Twoim jadłospisie nie zabrakło żelaza, kwasu foliowego i witamin. Do chorób drożdżakami może dojść także w efekcie niedoborów witamin z kategorii B, kwasu foliowego, żelaza i zmian hormonalnych w systemie (np. w czasie ciąży), i również podczas zażywania doustnych środków antykoncepcyjnych. Stany po przeszczepie (transplantacji) organów posiadają ogromne zagrożenie nastąpienia zakażeń oportunistycznych (w tymże kandydozy jamy ustnej). Powstaje to z potrzeby stosowania leków hamujących proces tworzenia przeciwciał oraz komórek odpornościowych w systemie, tzw. preparatów immunosupresyjnych. Środki te zmniejszają zdecydowanie aktywność systemu immunologicznego stwarzając również ryzyko nastąpienia zakażeń oportunistycznych. Do grzybicy jamy ustnej oraz przewodu pokarmowego może dojść także w efekcie długotrwałego stosowania antybiotyków bez jednoczesnej suplementacji probiotyku zawierającego szczepy bakterii jelitowych. Inną grup preparatów sprzyjających wystąpieniu kandydozy jamy ustnej są glikokortykosteroidy (zwł. stosowane w formie wziewnej). Działają one mocno przeciwzapalnie oraz antyalergicznie, tłumiąc również aktywność systemu odpornościowego. Inne środki oddziałujące na wystąpienie grzybicy jamy ustnej są środki wykorzystywane w chemioterapii nowotworów, tzw. cytostatyki.
Elementy miejscowe predysponujące do zaistnienia grzybicy jamy ustnej to:
•zła higiena jamy ustnej,
•ograniczona ilość wydzielanej śliny (np. w trakcie stosowania preparatów cholinolitycznych bądź w procesie dolegliwości Crohna),
•mikrouszkodzenia błony śluzowej (np. podczas stosowania protez zębowych),
•długotrwałe stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej,
•palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu.
Kandydoza – leczenie oraz profilaktyka
Najdoskonalsze rezultaty przyniesie kuracja łączona, więc podawanie preparatów ogólnych oraz działających miejscowo. Gdy chodzi o te pierwsze, specjalista może przypisać Ci np. flukonazol, flucytozynę, worykonazol, kaspofunginę bądź nystatynę. Do pędzlowania jamy ustnej szczególnie stosuje się wodnego roztworu gencjany, kwasu bromowego lub płynnej witaminy C. Kandydozę we wczesnym stadium możesz zacząć leczyć się metodami naturalnymi. Działanie przeciwgrzybicze wykazuje mnóstwo olejków eterycznych, jakie należałoby zastosować do oczyszczania oraz pędzlowania języka. W konfrontacji z drożdżakami najskuteczniejsze wykazują się olejki: cynamonowy 3, goździkowy 4 oraz z drzewa herbacianego 5. Sięgnij również po wyciągi z oregano bądź tymianku – zamknięte w nich tymol oraz karwakrol są szkodliwe dla grzybów Candida. Pamiętaj natomiast, iż w znaczących stężeniach mogą oddziaływać drażniąco, zatem wykorzystuj je po rozcieńczeniu oliwą lub olejem rzepakowym. Wyleczona grzybica jamy ustnej ma predyspozycje do nawracania. Jak tego uniknąć? Najlepiej zmienić dietę, ograniczając liczbę spożywanych węglowodanów. Zrezygnuj z jedzenia słodyczy, i cukier w wypiekach zastąp słodzikami – np. ksylitolem 6. Nierzadko sięgaj po jogurt naturalny. Pomożesz tak swojemu organizmowi odbudować florę bakteryjną, dzięki czemu łatwiej poradzi sobie z chorobą.
