Kolka nerkowa to nagły, silny ucisk, zlokalizowany w strefie nerki bądź pęcherza, nierzadko promieniujący do pachwiny po tejże jednej stronie. Mogą towarzyszyć mu wymioty i/lub mdłości, częste parcie na mocz, palenie podczas wydalania moczu. Jest to sygnał kamicy nerkowej. Etiologią owego ucisku jest poruszanie się kamienia z nerki do moczowodu, jaki podlega podrażnieniu oraz częściowemu bądź całemu zatkaniu. Czasem mechanizm występowania takich kamieni trwa miesiące czy lata. Złogi tworzą się z substancji, jakie zazwyczaj znajdują się w moczu. Z początku kamienie się drobne („tzw. piasek”), potrafią jednak w miarę upływu czasu rozwijać się. Nierzadko najpierw nie dają żadnych symptomów u chorego. Szczególnie wykonane są ze szczawianu bądź fosforanu wapnia. Do występowania złogów w systemie predysponują również: przerost gruczołu krokowego, nadczynność przytarczyc, przyjmowanie za wielkich ilości witaminy D, C bądź wapnia.
Czym jest kolka nerkowa?
Kolka nerkowa to podstawowy specyficzny symptom wskazujący na kamicę nerkową. Cechuje się nieznośnym uciskiem w strefie lędźwiowej, jaki niezwykle często ma charakter promieniujący. Ucisk jest na tyle mocny, że zwykłe apteczne leki znieczulające nie są w stanie go złagodzić. Kolka nerkowa występuje, kiedy w górnych drogach moczowych szybko narasta ciśnienie, wskutek występującego w nich moczu. Etap tenże wywołany jest zaleganiem (zatkaniem) w moczowodzie kamieni moczowych. Leczenie tejże choroby z zasady ma charakter zachowawczy, i sama przypadłość mija wespół z wydaleniem kamieni. Niestety, w ponad połowie wypadków ta trudna choroba ma charakter nawracający.
Przyczyny kolki nerkowej
Ucisk, połączony z kolką nerkową powoduje napieranie ogromnej ilości moczu na nerki. Zalegające kamienie nerkowe zapobiegają jego odpływowi – pacjent nie może wydalić moczu pomimo napierającego uczucia wypełnienia. Jak zapobiec kolce nerkowej? Należy profilaktycznie stosować dużo płynów (zwłaszcza wody niegazowanej) i ograniczyć spożywanie soli.
Symptomy kolki nerkowej
Kolka nerkowa to najpopularniejszy objaw kamicy nerkowej, więc zatkania dróg moczowych przez nierozpuszczalne kamienie (złogi). Najpopularniejsze symptomy kolki nerkowej to Uciążliwe parcie na mocz, potrzeba niezwykle popularnego – jednak w minimalnych ilościach – wydalania moczu, wymioty, mdłości, wzdęcia brzucha – to wszystko symptomy kolki nerkowej. Ucisk towarzyszący chorobie umieszczony jest zazwyczaj w strefie lędźwiowej oraz może przenikać do strefy łonowej/narządów płciowych, i chociażby ud. Skąd tenże trudny ucisk? Przynosi go przeciskający się przez moczowód kamień, jaki rozpycha jego ścianki. Taki stan powoduje, że moczowód obkurcza się na złogu oraz dochodzi do niedokrwienia jego ściany. Jeśli symptomy utrzymują się, i pacjent nie stosuje leczenia, może nastąpić również wzrost ciśnienia tętniczego krwi oraz temperatura.
Występujące kamienie (złogi)mają co najmniej 2 milimetry.
Kamica nerkowa – kto choruje szczególnie?
Kamica nerkowa jest dolegliwością dosyć popularną. Podaje się, iż może występować chociażby u 10% panów oraz 5% kobiet. Pierwszy napad zazwyczaj pojawi się między 20. a 40. rokiem życia, i za parę lat nierzadko dochodzi do następnych napadów. Kamica nerkowa może występować rodzinnie (zazwyczaj wykazuje się wtedy schorzenia metabolizmu pewnych substancji, jakie służą tworzeniu się złogów). Podczas napadu kolki nerkowej mocz może mieć czerwony kolor z uwagi na obecność krwi. W wypadku napadu kolki nerkowej należy zgłosić się do specjalisty. Potwierdzi on badanie na bazie symptomów klinicznych i zleci badania obrazowe (USG oraz zdjęcie radiologiczne brzucha). W pewnych wypadkach można zlecić także urografię i tomografię jamy brzusznej. Z badań laboratoryjnych zaleca się wykonanie dobowej zbiórki moczu, aby zmierzyć jego masę, pH, zawartość wapnia, sodu, kwasu moczowego, szczawianów, cytrynianów, kreatyniny, także badanie pełne moczu oraz analizowania krwi (morfologia, wskaźniki stanu zapalnego, jonogram, równowaga kwasowo – zasadowa).
Ataki kolki
W większości przypadków atak kolki nerkowej jest efektem poruszania się małego kamienia oraz zazwyczaj wystarczające jest stosowanie leków znieczulających (paracetamol, ibuprofen) oraz rozkurczowych i picie ogromnej liczby płynów (3-4 litry), celem wypłukania złogów. W ucisku o większym nasileniu wykorzystuje się analgetyki nieopioidowe w związaniu z opioidami i środkami rozkurczającymi mięśnie gładkie. Środki opioidowe, jakie można wykorzystać w ataku kolki nerkowej to tramadol, morfina, buprenorfina. Należy zawsze pamiętać o przeciwwskazaniach do stosowania preparatów oraz po ich dostarczeniu monitorować ważne parametry życiowe chorego. W wypadku złogów o większej średnicy może stanowić niezbędne ich redukowanie za pomocą litotrypsji pozaustrojowej, nefrolitotrypsji przezskórnej, ureterorenoskopii. W wypadku nastąpienia ataku kolki nerkowej u chorego już w przeszłości, winien on pamiętać o ochronie kolejnych napadów – należy pić dziennie co najmniej 2 litry płynów, także przed snem i stosować się do wskazań dietetycznych wydanych przez specjalistę.
